Python pod Linuksem
na maszynie wirtualnej Oracle VirtualBox

(pomoc do zajęć zdalnych na Politechnice Gdańskiej)

Specjalnie dla tych osób, którym nie udało się zainstalować Pythona i odpowiednich modułów na własnych komputerach (Windows, Linux, Mac), przygotowałem dysk maszyny wirtualnej zawierający zainstalowane oprogramowanie pod Linuxem (32-bitowy Debian 10). Mam nadzieję, że ułatwi to Państwu przygotowywanie zadań związanych z programowaniem w Pythonie, szczególnie na zajęcia z Topologicznej analizy danych.

Oto instrukcja krok po kroku, jak można skorzystać z przygotowanego dysku:

  1. Proszę o upewnienie się, że na dysku w Państwa komputerze jest dostępne co najmniej 12 GB wolnego miejsca.
  2. Proszę o pobranie i zainstalowanie oprogramowania Oracle VirtualBox ze strony https://www.virtualbox.org/wiki/Downloads.
  3. Proszę o pobranie i rozpakowanie przygotowanego przeze mnie obrazu twardego dysku maszyny wirtualnej (dostęp dla użytkowników OneDrive na Politechnice; w razie potrzeby mogę przekazać ten plik na PenDrive'ie): UWAGA: Plik do ściągnięcia ma rozmiar ok. 1900 MB, a po rozpakowaniu - prawie 9 GB.
  4. Proszę o uruchomienie programu Oracle VirtualBox i utworzenie maszyny wirtualnej według następujących parametrów:
    - Create Virtual Machine
    - Name: można np. dać PyDebian
    - Type: Linux
    - Version: Debian 32-bit
    - Memory: minimum to jakieś 2 GB RAM, ale w miarę możliwości warto dać 3600 MB RAM, bo nie zdefiniowałem pliku wymiany (swap); to jest system 32-bitowy, więc z większej ilości pamięci i tak nie skorzysta
    - Use an existing virtual hard disk file: trzeba wybrać ściągnięty plik PyDebian.vdi
  5. Teraz można uruchomić maszynę wirtualną. Użytkownik: student, hasło: stu123.
  6. Po uruchomieniu maszyny wirtualnej można zmienić rozdzielczość ekranu zmieniając rozmiar okienka albo skorzystać z ustawień systemowych:
    - Programy (w lewym górnym rogu ekranu) / Ustawienia / Ekran / Rozdzielczość
  7. Aby sprawdzić, czy Python działa, proponuję tak:
    - kliknąć dwukrotnie myszką na folder „programy” na pulpicie (jeśli nie jest otwarty)
    - w folderze kliknąć prawym klawiszem myszki i wybrać „Otwórz w terminalu” (zob. zrzut ekranu)
    - wpisać polecenie „python3 wykres.py” albo „python3 persistence.py 0”
    - powinno się wyświetlić okienko z wykresem albo dwoma
  8. Notatnik Jupyter można uruchomić z terminala poleceniem:
    • jupyter-notebook
    Otwiera się przeglądarka internetowa.
    Po zakończeniu pracy z notatnikiem można wyłączyć serwer z poziomu przeglądarki albo przez naciśnięcie „Ctrl-C” w terminalu, w którym jest uruchomiony program „jupyter-notebook” (trzeba zatwierdzić „y”, „Enter”).
  9. Interpreter Pythona można uruchomić z terminala poleceniem:
    • python3
  10. Informacje, które podałem przy instalacji Linuxa:
    - nazwa hosta: pydebian
    - nazwa domeny: home
    - hasło roota: stu321
    - użytkownik: Student PG
    - username: student
    - password: stu123
    Od razu przepraszam wszystkie Panie, że nie zrobiłem wersji z nazwą użytkownika „Studentka PG”, username: „studentka”. Mam nadzieję, że nikt nie poczuje się urażony.
  11. Po zainstalowaniu systemu wgrałem wszystkie dostępne aktualizacje i zainstalowałem Pythona 2 oraz 3, jupyter-notebook, spyder3, a także różne moduły do Pythona (głównie do wersji 3, tylko niektóre również do 2) i garść innego oprogramowania przydatnego do zajęć. Notatki z instalowania i konfigurowania systemu są dostępne w pliku pydebian2021.txt.
  12. Zachęcam do zmiany hasła użytkowników „root” oraz „student” na bardziej skomplikowane, np. poleceniem „passwd” wydanym z terminala tekstowego.
  13. Jest włączone automatyczne pobieranie uaktualnień systemu (tzw. „unattended upgrades”). Mimo to można czasm sprawdzić, czy system jest uaktualniony, i w razie potrzeby ściągnąć dostępne uaktualniania, np. następującymi poleceniami wydanymi z terminala:
    • sudo apt update
    • sudo apt upgrade
    (trzeba podać hasło użytkownika „student”)
  14. Co jakiś czas można usunąć pobrane pakiety instalacyjne, żeby nie zajmowały niepotrzebnie miejsca; jest to zwłaszcza użyteczne po większej aktualizacji systemu:
    • sudo apt clean
  15. W razie potrzeby doinstalowania jakiegoś modułu do Pythona lub innego oprogramowania najlepiej sprawdzić w repozytorium Debiana, czy to oprogramowanie jest dostępne w postaci gotowego pakietu do pobrania (trzeba wybrać dystrybucję „oldstable”):
    https://www.debian.org/distrib/packages
    i zainstalować stamtąd polecenem
    • sudo apt install nazwa_pakietu
    Proszę o zwrócenie uwagi na to, że często pakiety są w dwóch wesjach: jedna do Pythona 3 (z numerem 3), druga do Pythona 2 (bez numeru).
    Jeżeli nie ma szukanego pakietu, można skorzystać np. z pip3 do Pythona 3 (uwaga: samo pip bez numeru 3 instaluje do Pythona 2).
    Na dysku jest jeszcze trochę wolnego miejsca, powinno wystarczyć na proste programy, lecz nie zalecam instalowania dużych pakietów, np. LibreOffice.
  16. Zwracam uwagę na to, że w tym systemie jest zainstalowany zarówno Python w wersji 2.7, jak i Python 3.7. Polecenie „python” (bez numeru) uruchamia Pythona 2.7, a wersję 3.7 uruchamia polecenie „python3” z terminala.
  17. Ponieważ wersja 2 Pythona nie jest już wspierana od 1.01.2020, zachęcam do korzystania z Pythona w wersji 3.

Aktualizacja: 22.02.2025